Venster naar buiten

Fratelli tutti

In de encycliek Fratelli tutti laat paus Franciscus zich opnieuw inspireren door de heilige Franciscus van Assisi. Deze heilige stelde aan alle broeders en zusters een manier van leven voor die ‘doortrokken was van de smaak van het evangelie’.

Franciscus van Assisi nodigde uit tot een liefde die de grenzen van geografie en ruimte overstijgt. In eenvoudige woorden legde hij het wezen uit van een open broederschap, die het mogelijk maakt om elke persoon te erkennen, te waarderen en lief te hebben ongeacht de fysieke nabijheid, ongeacht de plaats in de wereld waar hij geboren is of woont.

Paus Franciscus: ‘Deze heilige van de broederlijke liefde, van de eenvoud en de vreugde, die mij heeft geïnspireerd tot het schrijven van de encycliek Laudato si’, motiveert mij nu opnieuw om deze nieuwe encycliek te wijden aan de broederschap en de sociale vriendschap.’

Graag nodig ik u uit om samen deze encycliek te lezen en te bespreken. U kunt zich daarvoor bij mij uiterlijk 15 oktober aanmelden, bij voorkeur via mail (pjamueller@gmail.com), eventueel via telefoon (0544 463045). Tijdstip en plaats van de bijeenkomsten worden in onderling overleg nader bepaald. We starten in november. De kosten van de aanschaf van de encycliek bedragen € 15,00 Deze zal door mij centraal aangeschaft worden.

Pauselijke encyclieken verdienen het om goed gelezen te worden. Niet alleen door katholieken, maar ook door protestanten. Sterker nog, paus Franciscus richt zich in zijn encyclieken graag tot de hele mensheid. Het zijn brieven die diep geworteld zijn in het christelijk geloof, maar die zich richten op het goede leven voor alle mensen.

De paus betoogt dat wij mensen allen elkaars broeders en zusters zijn. Dat maakt het niet tot een naïeve flower-power-tekst: de rook van een stevige cultuurkritiek stijgt eruit op. Internet heeft ons meer dan ooit in vijandige, angstige bubbels opgesloten, om maar iets te noemen. Meer dan ooit lijkt de ander, de onbekende, veroordeeld ‘de barbaar’ voor ons te zijn. In hoofdstuk 2 dient Franciscus het tegengif toe, met een aandachtige lezing van de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Vandaaruit ontrolt zich een perspectief van zelfgevende liefde die niet stil blijft staan bij eigen familie, vriendengroep, volk of landsgrens. Je hoeft je eigen ‘lokale kleur’ en verworteling niet te verliezen om je toch steeds weer te openen naar de ander en te bedenken dat we elkaar nodig hebben en domweg geroepen zijn elkaar te helpen.

Uiteraard resulteert dit in een boodschap die samenlevingen oproept zich niet af te sluiten voor immigranten. En de paus wordt bijna schrikbarend concreet en actueel als hij spreekt over de taak en roeping van politici (en hoe ze die eigenlijk nooit gestalte geven). Maar de encycliek houdt niet steeds het morele vingertje geheven om ons en onze samenlevingen te veroordelen. De tekst komt steeds net op tijd weer uit op een toon die uitnodigt tot mildheid, vriendelijkheid en vrede.

Peter Müller