Op 24 juli jl. heeft katholiek Bredevoort een nieuwe plaquette onthuld van pater Jan de Vries. Daarbij waren ook vertegenwoordigers van de protestantse gemeente Bredevoort en van de katholieke Paulus-Ludgerparochie aanwezig. Jan de Vries (1911-1964) was een Bredevoortse jongen die uit idealisme naar de missie in Congo ging. Hij heeft zijn goede werk met de dood moeten bekopen.
Het leven van Jan de Vries
Jan de Vries werd geboren aan de Ambthuiswal in Bredevoort, in het grote gezin van ‘Tramchef’ de Vries. Hij kon goed leren en was idealistisch. Hij wilde pater worden om in de missie te gaan werken om het evangelie van Jezus Christus te verkondigen. Op 14 juli 1935 werd hij tot priester gewijd. Een week later droeg hij zijn eerste heilige mis op in Bredevoort; dit ging gepaard met een groot feest. Enkele maanden later vertrok hij als pater van het Heilig Hart van Jezus naar Belgisch Congo. Hij trok daar door de oerwouden om te preken, kerkjes en schooltjes te stichten en de ziekenzorg op te zetten. Een zwaar en afmattend werk in de tropische hitte. Enkele keren kwam hij terug naar Bredevoort voor een vakantie. Hier schreef hij een boekje voor de schooljeugd getiteld Waar het oerwoud ruist.
Zijn dood
In 1960 vierde Jan de Vries hier zijn zilveren priesterfeest. In datzelfde jaar werd Congo onafhankelijk. Vrijwel meteen brak er een burgeroorlog uit die jaren aanhield. Jan de Vries werd aangeraden om niet terug te gaan. Maar zoals hij zelf zei: ‘Mijn plaats is bij mijn kinderen daar.’ In november 1964 brak er weer een opstand uit. Een groep blanke paters, zusters, zendelingen en anderen werden in gijzeling genomen. Daaronder de paters Frans ten Bosch uit Lichtenvoorde en Jan de Vries uit Bredevoort. Op 27 november werden zij bij een rivier bruut vermoord. Hun lichamen zijn nooit gevonden.
Herinneringen aan pater Jan de Vries
In Congo is het missiewerk van Jan de Vries niet tevergeefs geweest. Er is een bloeiende katholieke gemeenschap. Op het kerkhof Makisa in Kisangani is een monument opgericht voor de vermoorde geestelijken. Jaarlijks is daar een herdenking. Ook in Bredevoort is Jan de Vries niet vergeten. In de katholieke kerk werd een plaquette ingemetseld in de kerkmuur. Ook werd in Bredevoort een straat naar hem vernoemd: de Pater Jan de Vriesstraat.
In 2021 werd de katholieke kerk echter gesloten. Het lukte niet om de plaquette uit de muur te halen zonder die te beschadigen. Daarom besloot Katholiek Kontakt Bredevoort een nieuwe gedenksteen te laten maken. Deze plaquette is geplaatst in de doorgang van het baarhuisje op de oude rooms-katholieke begraafplaats aan de Bolwerkweg. Op maandag 24 juli werd de gedenksteen onthuld tijdens een kleine plechtigheid. Ook werd de steen gewijd. Willem Veldkamp mocht de onthulling doen. Hij is voorwerker van de kerkhofploeg die de begraafplaats onderhoudt. Pater Jan de Vries heeft geen graf maar heeft op deze wijze toch een herdenkingsplek, dicht bij de graven van zijn ouders, familieleden en dorpsgenoten.
tekst: Jos Wessels
foto’s: Jos en Marijke Wessels
uit collectie Maja Konings, Haaksbergen (pater Jan de Vries als jonge missionaris)